Stanisław Niemczyk

Inżynieria i technologie

Stanisław Niemczyk, który przyszedł na świat 19 września 1943 roku w Czechowicach-Dziedzicach, był niezwykle utalentowanym polskim architektem. Jego twórczość zachwycała oryginalnością, szczególnie w zakresie architektury sakralnej, co przyczyniło się do nadania mu nieformalnego tytułu „polski Gaudí”.

Niemczyk był nie tylko wizjonerem, ale także osobą, która wywarła znaczący wpływ na współczesne podejście do projektowania przestrzeni religijnych. Zasłużony w swojej dziedzinie, w 1998 roku został laureatem Honorowej Nagrody SARP, co potwierdziło jego wybitne osiągnięcia w architekturze.

W jego pracach można dostrzec fuzję tradycji z nowoczesnością, a także unikalne podejście do kształtowania przestrzeni, które wciąż inspiruje wielu młodych architektów.

Życiorys

W 1968 roku, Stanisław Niemczyk zakończył swoje studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, pisząc pracę dyplomową pod kierunkiem prof. Włodzimierza Gruszczyńskiego. Tematyka jego pracy obejmowała koncepcje budowy obiektów rekreacyjnych w takich miejscowościach jak Poronin, Murzasichle i Bukowina, w tym projektowanie wyciągów narciarskich, kolejek, wagoników, ruchomych chodników oraz basenów.

Po ukończeniu studiów, architekt rozpoczął pracę w państwowym biurze architektonicznym Miastoprojekt Tychy, gdzie zyskał uznanie dzięki swoim projektom, które były zarówno nietypowe, jak i wyprzedzające swoje czasy. Jego dorobek obejmował różnorodne obiekty, w tym budynki handlowe, usługowe, mieszkalne oraz sakralne. Mieszkał w Tychach, a po roku 1989 prowadził własną pracownię architektoniczną.

Jednym z wyróżniających się aspektów jego twórczości była decyzja o niepobieraniu tantiem za projekty kościołów. Przykłady jego realizacji to kościół pw. Ducha Świętego w Tychach Żwakowie, oraz świątynia z klasztorem dla zakonu Braci Mniejszych o.o. Franciszkanów, również w Tychach. Jego projekty często bazowały na odręcznie wykonanych rysunkach, co nadawało im wyjątkowy charakter.

Twórczość Niemczyka miała duży wpływ na architekturę na Górnym Śląsku. Architekt tworzył do samego końca swojej kariery, a ostatnim dziełem, które stworzył, była rzeźba Matki Bożej na ścianie kościoła pw. Miłosierdzia Bożego w Krakowie, która nosi nazwę M.B. Zwycięską.

Chociaż określany był jako architekt postmodernistyczny, jego prace wykraczały poza utarte ramy stylistyczne, nawiązując do historycznych form, w tym średniowiecza i gotyku. Niemczyk był krytykiem modernistycznego podejścia w architekturze oraz idei Karty Ateńskiej, co skutkowało pominięciem legendarnego dorobku tej epoki w jego projektach.

Zmarł 13 maja 2019 roku. Uroczystości żałobne miały miejsce 18 maja 2019 roku w parafii pw. Jezusa Chrystusa Odkupiciela w Czechowicach-Dziedzicach, w kościele, który był jednym z jego projektów. Niemczyk spoczął na cmentarzu w Miedźnej k. Pszczyny.

Nagrody i odznaczenia

Stanisław Niemczyk, uznany architekt, może poszczycić się znacznym dorobkiem nagród i odznaczeń, które są świadectwem jego twórczości oraz wpływu na architekturę sakralną i środowiskową.

  • 1973 – Nagroda Ministerstwa Budownictwa i Gospodarki Przestrzennej, przyznana za zespół podmiejskiej zabudowy rekreacyjnej, w tym Tychy-Paprocany,
  • 1983 – Nagroda Roku Stowarzyszenia Architektów Polskich, za projekt kościoła Św. Ducha w Tychach,
  • 1986 – Srebrna Odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”,
  • 1988 – Nagroda Błogosławionego Brata Alberta, również za kościół Św. Ducha w Tychach,
  • 1988 – Nagroda im. doc. Tadeusza Jodkiewicza, przyznana przez Komisję Episkopatu Polski, za zasługi w architekturze sakralnej,
  • 1996 – Honorowa Nagroda SARP za całokształt twórczości,
  • 2000 – Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice, wręczony przez Jana Pawła II,
  • 2000 – Nagroda specjalna konkursu Życie w Architekturze za obiekt o charakterze sakralnym, przyznana za Kościół Miłosierdzia Bożego w Krakowie (wspólnie z Markiem Kuszewskim),
  • 2011 – Medal Per Artem ad Deum (Przez sztukę do Boga) – medal Papieskiej Rady ds. Kultury za zasługi dla budownictwa sakralnego,
  • 2013 – Order Ecce Homo,
  • 2013 – Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
  • 2014 – Nagroda TOTUS Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia w kategorii „Osiągnięcia w dziedzinie kultury chrześcijańskiej”,
  • 2018 – Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka, przyznana przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”,
  • 2019 – Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości, nadany przez Prezesa Rady Ministrów.

Wszystkie te wyróżnienia pokazują, jak znaczącą postacią jest Stanisław Niemczyk w dziedzinie architektury oraz jak jego prace przyczyniają się do rozwoju kultury i sztuki w naszym kraju.

Główne dzieła

Stanisław Niemczyk to architekt, którego prace mają znaczący wpływ na krajobraz urbanistyczny Polski. Jego osiągnięcia można zobaczyć w różnych miejscach, które świadczą o jego twórczym podejściu i umiejętnościach w projektowaniu. W swojej karierze zrealizował wiele projektów, które wyróżniają się zarówno funkcjonalnością, jak i estetyką.

  • zespół podmiejskiej zabudowy rekreacyjnej w Tychach, Paprocany, projekt z 1969 roku, realizacja 1972–1973,
  • pawilon handlowo-usługowy w Tychach – osiedle M, projekt z 1972 roku, zrealizowany w 1973,
  • zespół mieszkaniowy „Glinka” na osiedlu „H-7” w Tychach, projekt z 1979 roku, zbudowany w latach 1980–1984,
  • zespół mieszkaniowy „Nad Jamną” w Mikołowie, projekt z 1983 roku, realizacja w latach 1983–1986, zespół mieszkaniowy „Nad Jamną”,
  • Kościół Ducha Świętego w Tychach, projekt z 1978 roku, zrealizowany w latach 1978–1982,
  • kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego znajdujący się w Pawłowicach,
  • Kościół Bożego Miłosierdzia w Krakowie (os. Oficerskie), projekt z 1991, z realizacją od 1994,
  • szkoła podstawowa z zespołem sportowym w Katowicach – Giszowiec, projekt z lat 1990–1993, zrealizowany w latach 1993–2002,
  • Kościół pw. Jezusa Chrystusa Odkupiciela w Czechowicach-Dziedzicach, projekt z 1995 roku, zrealizowany w latach 1995–1998,
  • Kościół św. Franciszka z Asyżu i św. Klary w Tychach, projekt z 2000 roku, realizacja od 2000,
  • neoromański kościół pw. św. Jana Pawła II w Pszczynie, aktualnie w budowie,
  • kościół neoromański pw. św. Ojca Pio w Tychach, w Mąkołowcu, w budowie, projekt z 2009,
  • kaplica Matki Bożej Żółkiewskiej z 2006 roku, kościół dominikanów na warszawskim Służewie,
  • kościół pw. św. Michała Archanioła we Lwowie (os. Sichów),
  • ołtarz na Światowe Dni Młodzieży w 2016 roku, Kraków Błonia,
  • dostosowanie prezbiterium do wymogów świątyni katedralnej w katedrze św. Mikołaja w Bielsku-Białej, realizacja w 1998,
  • przebudowa banku spółdzielczego w Czechowicach-Dziedzicach w latach 1999–2003,
  • projekt kościoła Chrystusa Króla Wszechświata w Rawie Mazowieckiej, osiedle Sójcze, przekazany Annie Niemczyk Wojteckiej oraz Robertowi Wojteckiemu, odpowiedzialnym za realizację obiektu,
  • Biuro rachunkowe w Czechowicach-Dziedzicach, nazywane Ratusz Orłowski.

Oceń: Stanisław Niemczyk

★★★★★
Średnia ocena:4.78 Liczba ocen:15