Kościół św. Katarzyny w Czechowicach-Dziedzicach

---

Historia i architektura

Aktualna świątynia, wzniesiona w latach 1722-1729, została stworzona dzięki zaangażowaniu księdza Walentego Martiusa oraz wsparciu finansowemu Franciszka Karola Kotulińskiego, który był ówczesnym właścicielem terenu. Budowla murowana, orientowana, posiada prezbiterium skierowane na wschód i zbudowana jest na planie krzyża łacińskiego. Charakteryzuje się barokowym stylem, który widoczny jest zarówno na zewnątrz, jak i w jej wnętrzu.

Wnętrze tego obiektu kultu jest jednonawowe, mieszczące w sobie kilka niezwykłych elementów sztuki sakralnej. Do najważniejszych należy barokowa ambona, ołtarze oraz cenne rzeźby i obrazy, w tym znany obraz „Pożegnanie Piotra i Pawła” z XVII wieku. Również wieża, umiejscowiona nad kruchtą od strony zachodniej, jest zwieńczona pięknym, baniastym hełmem. Gzyms pod wieżą jest półkolisty, a w jej obrębie znajduje się zegar.

Nawa główna budowli przecinana jest transeptem, który posiada krótkie ramiona, a za nim znajduje się zamknięte trójbocznie prezbiterium. Co ciekawe, cała świątynia jest pokryta dachem dwuspadowym, który ozdabia sygnaturka. Nad głównym wejściem można zobaczyć efektowny kartusz herbowy Kotulińskich, który dodaje monumentalności całej konstrukcji. Jedna z ścian budynku jest także upamiętniona tablicą: „Poległym obywatelom tutejszej parafii w wojnie światowej”.

Okres drugiej wojny światowej przyniósł ze sobą tragiczne zniszczenia – wieża została niemal całkowicie zniszczona, a dach uszkodzony. W 1942 roku Niemcy przeprowadzili wywóz dzwonów oraz chorągwi z polskimi inskrypcjami. Jednak po zakończeniu działań wojennych przystąpiono do odbudowy kościoła, co stanowiło dużą nadzieję dla lokalnej społeczności. W obrębie budynku znajduje się również pozostałość po pocisku, który podczas bombardowania w 1945 roku zniszczył sklepienie nad ołtarzem głównym; pozostałość ta została wmurowana w zewnętrzną ścianę świątyni w miejscu zdarzenia.

W latach 2014–2015 przeprowadzono konserwację obrazu „Zaślubiny św. Katarzyny”, a także dwóch rzeźb pochodzących z XVIII-wiecznego ołtarza głównego, co zapewniło dalsze zachowanie unikalnych dzieł sztuki znajdujących się w tej historycznej świątyni.

Organy

W ramach oprawy muzycznej ceremonii kościelnych do tej pory wykorzystywano mechaniczne, jednoklawiaturowe organy, które zostały zbudowane przez Karla Kuttlera z Opawy. Obecnie istniejące organy stanowią dzieło Gintera Miklisa z Zabrza, które wyróżniają się pełnym, mocnym brzmieniem o romantycznym zabarwieniu.

Po przeprowadzeniu gruntownego remontu, instrument ten jest nadal używany w trakcie licznych uroczystości liturgicznych, a także w ramach różnorodnych koncertów.

Kartusz

W półkolistej przestrzeni frontonu, usytuowanego ponad wejściem do świątyni, znajduje się kartusz, który zdobi herb fundatora oraz heraldyki jego małżonki. Ozdobiony datą 1729, twór ten stanowi ważny element architektoniczny tego miejsca. Wstęgi, które otaczają kartusz, zawierają litery, które mają swoje szczególne znaczenie.

Po lewej stronie prezentuje się inskrypcja F.C.G.K.F.V.K., co oznacza Franza Carla Grafa Kottulinsky Freiherr Von Kottulin, natomiast po prawej stronie umieszczono M.A.G.V.R., co odnosi się do Marii Antoniny Grafin Von Rottal.

---

Oceń: Kościół św. Katarzyny w Czechowicach-Dziedzicach

---